Op deze pagina vind je foto’s die ik in 2016 maakte met de Sony A7 en historische lenzen met grote diafragma’s (‘snelle lenzen’).
Sinds ik de Sony A7 kocht (op het moment dat de A7 II uitkwam en de prijzen voor het originele model omlaag gingen) is de camera nauwelijks een dag thuis gebleven als ik eropuit ging. Het is een revolutionaire camera waarop ik lang heb gewacht (langer dan ik zelf wel wist!) en hij heeft nog geen moment teleurgesteld!
Een dubbelportret van kat Daya en konijn Solo, enkele dagen na elkaar geschoten met: Nikon D600 + 135mm 2.0 Ai en Sony A7 + Canon FD 135mm 2.0. Ik weet niet meer welke foto met welke combinatie werd gemaakt en ik kan het verschil niet zien.
Tot een paar maanden geleden schoot ik altijd Nikon apparatuur. Bijna 20 jaar. Mijn werkpaarden in de afgelopen jaren waren de D700 (fantastische kwaliteit van de beelden met de Tokina AT-X Pro lenzen die ik gebruikte) en de Nikon D600, die het vooral goed deed met handmatige Nikkor Ai-lenzen van Nikon en met de jaren ’80 lenzen uit de Tamron Adaptall serie. Wie iets weet van fotografie en foto-apparatuur kan het aan deze combinaties al zien: ik houd van scherpte en laag contrast in kleurenfotografie. Oude lenzen hebben daarom altijd mijn interesse gehad: vaak een goede scherpte maar door fotografen die minder ervaren zijn wordt het lage contrast vaak voor onscherpte aangezien en daarom zijn dergelijke lenzen vaak niet duur meer vandaag de dag… ‘Mooi meegenomen’ was dan ook vaak mijn credo als ik weer een goede lens voor weinig op de kop tikte. Uiteindelijk ruimde eerst de geliefde D700 het veld: te weinig kwaliteit in de hogere ISO’s voor het congreswerk dat ik zakelijk fotografeerde. De D600 deed het daar beter en bovendien had ik inmiddels behoefte aan een camera waarmee ik ook kan filmen.
Toen kwam de Sony A7 EN VERANDERDE ALLES.
Totdat de Sony A7 werd gelanceerd was de beste keus om historische lenzen full-frame te gebruiken, de Leica M240. Echter, veel te duur en te weinig betrouwbaar naar mijn smaak. Dus bleef een aantal lenzen buiten bereik en bleef ik bij Nikkor Ai-lenzen en Tamron Adaptalls.
Maar Sony maakte met de A7 een camera die een aantal historische lenzen weer een tweede leven schonk. De afstand tussen de lensvatting en de sensor was door het ontbreken van een spiegelhuis (zoals een traditionele spiegelreflexcamera die heeft) zo kort geworden, dat er ruimte vrijkwam om adapters tussen lens en Sony A7 te gebruiken. De markt voor adapters werd in korte tijd enorm groot en allerhande lenzen met lensvattingen die tot dan toe nutteloos waren geworden, kregen een hernieuwde kans om te laten zien wat ze waard zijn.
Mijn Sony A7 heeft inmiddels adapters voor de Contax/Yashica, de Praktica bajonet, Pentax M42 schroefdraad en Pentax bajonet, Canon FD, Minolta MC/MD en Leica M39 lensvattingen.
De Sony A7 is als een leeg canvas. Je gebruikt het om welk beeld je maar wilt mee te creëren. En net als een leeg canvas gaat het ‘opzij’ om dat doel mogelijk te maken. De Sony A7 zit niet in de weg terwijl je bezig bent het beeld dat je (geestes)oog ziet, vast te leggen op de sensor. Met het historische glas erop heb je de diafragmaring in je ene hand, de sluitertijden onder je rechter wijsvinger, en met je rechterduim bedien je op de achterzijde de knop waarmee je ISO omhoog of omlaag zet. Wat je doet, zie je direct in de zoeker, het beeld wordt lichter of donkerder en het histogram dat je in de zoeker ziet, vertelt je hoe de belichting op de sensor plaatsvindt.
Volledig intuïtief en razendsnel.
Wanneer ik twijfel aan de scherpstelling, heb ik met een enkele knop het ingezoomde beeld van de sensor in mijn zoeker, en kan elke lens (ook een laag-contrast lens als de Minolta Rokkor-PF 58mm 1.2) tot op de millimeter nauwkeurig worden scherpgesteld.
Sony A7, Minolta Rokkor-PF 58mm 1.2
Is er iets dat deze camera niet kan? Jazeker, meerdere zaken zelfs. Hij heeft geen snelle autofocus, maar ik gebruik op deze camera geen autofocus-lenzen dus dat is geen gemis. Snelle bewegingen met een handmatige lens laten het electronische beeld in de zoeker ook ‘golven’ dus daar moet je soms even op wachten, maar het gaat dan om een fractie van een seconde. Ook is bij het maken van een foto even het beeld weg, maar daarin verschilt de Sony A7 niet van een ‘ouderwetse’ spiegelreflex. Sterker, ook de peperdure Leica M240 heeft met historische lenzen deze ‘blackout’ en voor de prijs van één M240 koop ik zes (!) Sony A7’s. De instellingen voor film zijn iets minder uitgebreid dan die in de D600, waar ik ook met hogere frame rates kon filmen in hogere resoluties. Handig om opnamen later als slow motion scenes in te kunnen voegen. Maar, ik gebruik toch niet zo vaak slow motion scenes.
Na een tijd verschillende systemen en hun lenzen uit te hebben geprobeerd, besloot ik om drie mooie Carl Zeiss lenzen (van het Contax systeem) toch te verkopen en me te richten op lichtsterke lenzen van het Canon FD systeem voor scherpte, maar daarnaast ook te kijken naar Minolta MC/MD lenzen voor hun rustige onscherpte en lage contrast.
Canon FD lenzen
De Canon FD 50mm 1.2L. Gevonden met een diafragma dat wijd-open vastzat voor (erg) weinig. Inmiddels gerepareerd in Duitsland maar ik schiet ’em toch voornamelijk wijd open…
De Canon FD 100mm 2.0. Een veelgezochte lens waar ik tegenaan liep voor een redelijke prijs. De scherptediepte is nagenoeg gelijk aan die van de beroemde 85mm 1.2L maar deze lens is lichter en minder duur.
De Canon FD 135mm 2.0. Een maand later dan de 50mm 1.2L van dezelfde verkoper gekocht. Geen lens met een ‘L’ aanduiding (lenzen met die aanduiding zijn Canons paradepaardjes), maar de opvatting op het alwetende internet was dat deze lens dat predikaat ten onrechte mist. En dat kan ik bevestigen.
De Canon FD 24-35mm 3.5L die ik heb is geen lichtsterke lens, maar hij is goed te gebruiken op de Sony A7 en ook uitstekend scherp.
Natuurlijk staat op het verlanglijstje tóch nog de Canon FD 85mm 1.2L (maar die wil iedereen en dat zie je aan de prijs) en ook de Canon FD 24mm 1.4L (evenmin aan de goedkope kant). De 24mm 1.4L is een uitzonderlijke lens en wanneer er eenmaal voldoende stuivers in de pot zitten wordt deze als eerste aangeschaft. Dat kan nog wel even duren…
Sony A7, Canon FD 50mm 1.2L. Wijd open. Metrostation Berlin Schlachtensee. ISO 50, sluitertijd 1/1000.
Checkin’ it out. Sony A7, Canon FD 100mm 2.0. Wijd open. ISO 320, sluitertijd 1/80.
‘Strike a Pose’. Sony A7, Canon FD 50mm 1.2L. Wijd open. Koeien in de wei vlakbij Assen.
‘Midnight view on the Spree’. Sony A7, Canon FD 50mm 1.2L. Wijd open. Berlijn, augustus 2016. ISO 1000, sluitertijd 1/60.
Minolta MC / MD lenzen
De Canon lenzen zijn soms wat ‘onrustig’ in hun onscherpte wanneer je ze wijd open gebruikt. Daarom keek ik ook naar lenzen van het oude Minolta systeem, voor de SR-T en X- serie. Mijn Minolta Rokkors zijn:
De Rokkor-PF 58mm 1.2. Ik kocht hem met wat beginnende schimmel achter het voorste element en loszittende rubber gripping. Geen moeilijke reparaties om zelf uit te voeren en inmiddels is de lens weer in uitstekende conditie. De bokeh van deze lens is boterzacht, waar de Canon FD 50mm 1.2L wat ‘drukker’ is in de achtergrond.
De MD Rokkor 85mm 1.7. Deze lens kwam met een diafragma dat droop van de olie en was daarom goedkoop. Veel geziene klacht bij deze lenzen. De reparateur in Duitsland die mijn Canon 50mm schoonmaakte, verhielp ook dit probleem en nu is de lens weer zoals hij hoort te zijn: mooi contrast en fantastische onscherpte, met kraakhelder glas.